Niets doen is geen optie
“Willen we onze mooie regio leefbaar houden voor zowel bewoners als recreanten dan zullen we met z’n allen hier de schouders onder moeten zetten. Niets doen is geen optie meer in een regio waar wij zo graag wonen, waar toeristen graag naar toe komen en waar duizenden mensen hun boterham verdienen aan het fraaie landschap en diezelfde toerist”, aldus initiatiefnemer George Deswijzen.

Netwerk
De zorgen worden gedeeld door een groot aantal organisaties binnen de Limburgse fietswereld. Op initiatief van Stichting Mountainbike Ontwikkeling Zuid-Limburg (MOZL) en Limburg Cycling kwamen deze organisaties met vertegenwoordigers van de fietssector, toeristische sector, toertochtorganisatoren, overheden, agrarische sector, koepelorganisaties en de medische wereld samen tijdens de ‘Expertmeeting Fietsdrukte en -veiligheid’. Zij willen de boodschap afgeven dat er iets moet gebeuren om Zuid-Limburg op een duurzame manier bereikbaar en leefbaar te houden, zodat het er veilig recreëren, wonen en werken is. “De bereidwilligheid en eensgezindheid van de aangesloten organisaties laat zien dat er draagvlak is om nu door te pakken” aldus Deswijzen. Een visie die gedeeld wordt door de Lijn 50 gemeenten.

De lijn-50 gemeenten zijn de afgelopen maanden achter de schermen bezig geweest om begin 2021 met inwoners, ondernemers en weggebruikers aan tafel te gaan. De gemeenten richten zich op een bredere scoop van gebruikers, waaronder fietsers. “Dat twee partijen nu zo intensief bezig zijn met hetzelfde vraagstuk benadrukt de noodzaak. Door krachten te bundelen en samen op te trekken kan er nog meer slagkracht gecreëerd worden”, aldus burgemeester Akkermans, woordvoerder namens de kerngroep “Toeristisch recreatief verkeer Lijn 50”.

Druk
De vele recreatiestromen, waaronder wandelaars, dagjesmensen, gezinnen, wielrenners, mountainbikers, e-bikers en ruiters weten Zuid-Limburg steeds beter, in grotere aantallen en overeen langere periode te vinden. Deze ontwikkeling gaat niet onopgemerkt voorbij. Steeds meer bewoners en recreanten onderling storen zich aan het feit dat de wegen en paden in het gebied almaar drukker worden. Het imago van deze groep recreanten wordt er niet beter op, waarbij een deel van de fietsers ook nog eens onvoldoende beschermt en matig voorbereid op pad gaan.

Actiepunten
De eerste bijeenkomst leverde een lijst met concrete actiepunten op waaronder:
• Aanbieden van alternatieve (minder drukke) fietsroutes
• Oproep om een helm te dragen, ook door e-bikers
• In samenwerking met dealers aanbieden van gratis e-bike fietscursussen
• Aanhaken bij én proactief inzetten van campagnes over houding en gedrag.

Daarnaast zijn er ook actiepunten geformuleerd waarbij overheidssteun noodzakelijk is. Denk aan het verbeteren van de fiets-infrastructuur door bijvoorbeeld het aanleggen van fietstunnels en het veiliger maken van bepaalde fietspaden.

Verkeersslachtoffers
Het aantal verkeersslachtoffers onder fietsende ouderen neemt toe. 60-plussers vormen bijna driekwart (72%) van het totaal aantal fietsdoden en 70-plussers ruim de helft (59%). Van de ongeveer13.900 ernstig gewonde fietsers in 2018 was bijna een derde 70 jaar of ouder. De afgelopen zomer hebben we op onze intensive care in Maastricht veel ernstig hersenletsel patiënten gezien door een ongeluk. Opvallend daarbij het aantal e-bikers en fietsers zonder helm, aldus Marcel Aries, neuroloog intensivist in MUMC+. Het SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Veiligheid) benadrukt dat er niet één, allesomvattende maatregel is om het veiligheidsprobleem van (oudere) fietsers op te lossen. Een combinatie van infrastructurele en voertuig-technische maatregelen, ondersteund door gerichte educatie en goede beschermingsmiddelen, kan evenwel bijdragen aan de veiligheid voor de fietsers.

Goed voorbeeld doet volgen
Milan van Wersch, manager van Limburg Cycling geeft aan trots te zijn op deze eerste stap: “We laten als fiets(gerelateerde) organisaties vooral zien dat we naar onszelf kijken en niet naar anderenwijzen om met oplossingen te komen. Dat doen we al door afspraken te maken over wielerevenementen en het inzetten van campagnes en dat blijven we ook doen. Hopelijk volgen vertegenwoordigers van andere recreatiestromen ons voorbeeld”. Ger Wagemans, voorzitter van MOZL, ondersteunt dit “We leven en recreëren met velen op een stukje Nederland ter grootte vaneen spreekwoordelijke postzegel. Naarmate de druk op dit gebied toeneemt blijkt hoe zeer de irritaties over en weer lijken toe te nemen, met alle gevolgen van dien. De sleutel is respect en meer begrip voor elkaar, daar gaan we voor.”

Meer informatie
Limburg Cycling en MOZL hebben de intentie om samen met de aangesloten partijen: Limburgs Mooiste, ‘Ik fiets vriendelijk’, Visit Zuid-Limburg, LLTB Zuid-Limburg, Stichting HersenStrijdfonds, Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Limburg (ROVL), Fietsersbond afdeling Maastricht, Politie Eenheid Limburg, The PEPr Company namens de Amstel Gold Race en Bart Brentjens Challenge, Stichting Crossborder Cycling Limburg, Eroica Limburg, Veilig Verkeer Nederland, wielersportbond NTFU, kerngroep “Toeristisch recreatief verkeer Lijn 50” van de Heuvellandgemeenten een convenant af te sluiten, waarin ze zich gaan inzetten om de verschillende actiepunten bespreekbaar te maken en binnen hun eigen netwerken concreet op te pakken. In het voorjaar van 2021 krijgt de expertmeeting een vervolg.